Lá dứa (dứa thơm, dứa nếp) là một trong những nguyên liệu vô cùng quen thuộc với các bà nội trợ. Dứa thơm còn là vị thuốc giúp hỗ trợ điều trị tiểu đường, giúp giảm cân, làm đẹp được nhiều chị em ưa chuộng.
Vậy lá dứa có tác dụng gì? Cách sử dụng sao cho hiệu quả? Mời bạn đọc xem qua bài viết dưới đây để biết thêm nhiều thông tin hữu ích về loại thảo dược quen thuộc này.
Lá dứa (dứa thơm, dứa nếp) là lá gì?
Lá dứa là một trong những cái tên dân dã thường gọi của cây lá nếp, cây cơm nếp hay cây dứa thơm,(phân biệt nó với dứa dại và dứa). Nó là một trong những thảo dược thuộc họ nhà Dứa gai (Pandanaceae), tên khoa học là Pandanus amaryllifolius.
Lá dứa là loại đồ ăn, thức uống có mặt phổ biến trong ẩm thực Đông Nam Á nói riêng và ẩm thực Châu Á nói chung. Đây là sản phẩm thực vật được những người thuần chay rất ưa chuộng.
Lá cây này không chỉ dùng để nấu chè hay gói bánh mà nó còn có tác dụng chữa bệnh gút, đau họng, viêm phế quản, đau nhức xương khớp và hỗ trợ điều trị tiểu đường tuýp 2.
Theo Đông y, nó không chứa độc tính nên khi sử dụng lâu dài sẽ không gây hại đến các cơ quan nội tạng của cơ thể.
Đặc điểm thực vật cây lá dứa
Cây lá nếp hay cây dứa thơm là loài thực vật có dạng thân thảo, rất dễ sinh trưởng và phát triển ở những miền nhiệt đới hay môi trường đất ẩm. Rễ của cây là dạng rễ chùm, chính vì thế mà nó thường mà thành bụi lớn chứ không sinh trưởng đơn độc, riêng lẻ.
Khi trưởng thành, cây có chiều dài từ 30 – 50cm, phần thân cây cũng chính là phần lá của cây. Lá dứa mọc thẳng đứng như lưỡi gươm, ở giữa mọc chụm lại. Cả 2 mép lá đều không có gai và trơn, bóng. Mặt lá trên màu xanh sẫm, mặt lá dưới màu xanh nhạt, đôi lúc có phủ một lớp lông tơ trắng, mịn.
Lá này có mùi thơm dịu nhẹ, rất dễ chịu và đặc trưng như mùi hương của cơm nếp. Thêm nữa, loại lá này nếu bảo quản càng khô thì hương thơm càng ngào ngạt hơn.
Khu vực phân bố cây dứa nếp (dứa thơm)
Lá dứa có khả năng sinh trưởng mạnh ở những vùng nhiệt đới có khí hậu nóng ẩm, có nhiều bóng râm. Chính vì vậy mà loài cây này có mật độ phân bố dày đặc ở các nước Đông Nam Á như Philippines, Indonesia, Malaysia, Thái Lan và cả Việt Nam, Trung Quốc.
Ở nước ta, cả 3 miền Bắc – Trung – Nam thì loài cây này đều được người dân trồng trong vườn nhà để làm nguyên liệu nấu xôi, chè, đổ thạch rau câu hoặc gói bánh.
Phân loại
Hiện nay, có rất nhiều người không phân biệt đâu là cây lá dứa (lấy lá) và đâu là cây khóm dứa (lấy quả). Vì thế, hãy để chúng tôi giúp bạn phân loại 2 dược liệu này để tránh nhầm lẫn tác dụng của chúng khi sử dụng.
Cây khóm dứa hay còn gọi là cây thơm, thuộc loài cây cho quả, lá dày, cứng, chắc, có nhiều răng cưa ở mép lá, đồng thời lá ở hai mặt đều sẫm màu, đôi khi có pha chút đỏ hồng. Khi sờ vào lá khóm bạn có thể bị thương nếu không cẩn thận.
Trong khi đó, lá dứa nếp (dứa thơm) không có răng cưa và chỉ ra lá mỏng, cả hai mặt lá đều có màu xanh lục. Khi vò có mùi thơm nhẹ rất dễ chịu.
Thu hái và bào chế
Lá dứa được người dân thu hái quanh năm. Khi thu hái, người ta thường chọn những cây có lá dài, sẫm màu. Đồng thời, các lá úa sẽ được cắt đi để gốc cây phát triển lá mới.
Sau khi thu hái, người ta sẽ mang đi rửa qua nước muối pha loãng để loại bỏ các tạp chất và bụi bẩn bám trên lá.
Kế đến, vớt ra để ráo nước và sử dụng để chế biến. Nếu làm thuốc chữa bệnh, thì mang đi phơi hoặc sấy khô rồi bảo quản bằng túi zip hoặc túi ni lông và để ở nơi thoáng mát.
Lá dứa có tác dụng gì?
Lá dứa hầu như ai cũng biết, nhưng ít ai biết được lá dứa có tác dụng gì đối đối với sức khỏe. Bởi từ xưa đến nay, các bà nội trợ hay những người làm bếp chỉ dùng chúng để làm chất tạo màu, tạo mùi tự nhiên, nhưng lại không biết rằng nó còn là dược liệu có thể chữa bệnh.
Chính vì thế, thông qua bài viết này Omega3.vn sẽ giúp bạn hiểu hơn về tác dụng của dứa thơm trên góc nhìn y học. Mời bạn cùng tham khảo qua.
Tác dụng của lá dứa theo y học cổ truyền
Theo Đông y, lá dứa là vị thuốc có tính mát, vị ngọt thanh mang hương thơm đặc trưng dễ chịu. Khi phơi khô thì hương thơm càng lan tỏa hơn, và dược chất cũng được cô đọng lại nhiều hơn.
Dược liệu này thường được các thầy thuốc sử dụng trong các bài thuốc chữa bệnh gút, ho – viêm phế quản, đau nhức xương khớp hay điều trị bệnh đái tháo đường,….
Ngoài ra, nó còn được dùng để trị gàu, giảm đau nướu răng, trị hôi miệng, giúp nhuận tràng và trị táo bón hiệu quả.
Với những kinh nghiệm và thâm niên trong nghề, các thầy thuốc cho rằng, dứa nếp không có độc, vì vậy khi sử dụng chữa bệnh tiểu đường về lâu về dài sẽ không gây ra các tác hại đến các cơ quan bên trong cơ thể.
Tác dụng của lá dứa theo y học hiện đại
Qua các báo cáo nghiên cứu gần đây, các chuyên gia cho biết, trong thành phần hóa học của lá dứa chủ yếu là nước, chất xơ cùng một số hợp chất như Glycoside, Alkaloid và đặc biệt là flavonoid. Các hợp chất cũng như các khoáng chất trong lá có công dụng rất tốt đối với sức khỏe của người dùng.
Theo y học hiện đại, hợp chất Alkaloid và Flavonoid trong dược liệu này có tác dụng chống oxy hóa mạnh, giúp kháng khuẩn và chống dị ứng. Đồng thời cũng hỗ trợ và điều trị một số loại bệnh như:
- Hỗ trợ điều trị tiểu đường loại 2.
- Cải thiện và hỗ trợ điều trị tình trạng thấp khớp, đau nhức xương khớp.
- Giúp giải cảm và hạ sốt hiệu quả.
- Uống trà lá dứa giúp giảm lo âu và căng thẳng, tốt cho sức khỏe.
- Giúp ổn định huyết áp, đường huyết.
- Hỗ trợ điều trị chứng yếu dây thần kinh.
Uống nước lá dứa mỗi ngày có tốt không?
Uống nước lá dứa rất tốt cho sức khỏe vì trong lá dứa có chứa nhiều khoáng chất và dược chất giúp tăng cường sức khỏe, ổn định đường huyết, giúp nhuận tràng, lợi tiểu và trị táo bón. Ngoài ra, uống nước lá dứa mỗi ngày còn giúp giải nhiệt, giải độc cơ thể, chữa đau nhức xương khớp và lấy lại năng lượng cho phụ nữ sau sinh.
Tuy nhiên, mặc dù lá dứa không có độc nhưng nếu uống nước lá dứa nhiều mỗi ngày sẽ gây ra những tình trạng khó tiêu, chướng bụng rất chịu. Chính vì thế, bạn không nên uống quá nhiều để tránh gây các tác dụng không mong muốn.
Uống nước lá dứa có lợi cho sức khỏe không?
Uống nước lá dứa đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhờ chứa nhiều khoáng chất và dược chất giúp cải thiện tình trạng sức khỏe, duy trì mức đường huyết ổn định, thúc đẩy tiêu hóa, và giúp giải độc cơ thể. Ngoài ra, việc uống nước lá dứa mỗi ngày còn có thể giúp làm dịu cảm giác nhiệt và đau nhức ở xương khớp, đồng thời khôi phục năng lượng cho phụ nữ sau khi sinh con.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng mặc dù lá dứa không có độc, nhưng việc tiêu thụ quá mức có thể dẫn đến tình trạng khó tiêu, đau bên hông và khó chịu vùng bụng. Vì vậy, hãy tránh uống quá nhiều để tránh gây ra những tác dụng không mong muốn cho sức khỏe của bạn.
Có gây mờ mắt khi uống nước lá dứa không?
Để làm sáng tỏ câu hỏi “Uống nước lá dứa có gây mờ mắt không?”, các chuyên gia dinh dưỡng khẳng định rằng điều này hoàn toàn không liên quan. Tình trạng mờ mắt thường xuất phát từ vấn đề về mắt và võng mạc, không có bất kỳ liên quan nào đến việc tiêu thụ nước lá dứa.
Tuy nhiên, lạm dụng nước lá dứa có thể gây ra một số tác dụng phụ như rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, và đau dạ dày. Để tránh những biến chứng này, người có các vấn đề về hệ tiêu hóa không nên tiêu thụ nước lá dứa một cách thường xuyên.
Những cách sử dụng lá dứa đơn giản, hiệu quả nhất
Cách sử dụng lá dứa rất đơn giản vì dù ở dạng tươi hay dạng khô thì nó cũng có nhiều cách dùng và chế biến khác nhau. Mời bạn đọc tham khảo một số cách dùng phổ biến dưới đây.
Dùng làm nguyên liệu nấu nướng, tạo mùi, tạo màu cho món ăn
Trong ẩm thực dân gian, lá dứa thường dùng để nấu chè, gói bánh, hấp món ăn để tạo hương thơm cho món ăn thêm phần hấp dẫn.
Ở các tỉnh miền Nam, khi gói bánh, người ta thường xay nhuyễn hoặc giã nát lá tươi để vắt nước cốt, sau đó trộn với gạo nếp rồi gói bánh. Làm theo cách này, khi chín bánh sẽ có màu xanh mạ rất đẹp cùng với hương thơm dịu nhẹ khiến người dùng khá thích thú khi thưởng thức.
Ngoài ra, chúng còn được dùng để làm siro hay làm kem sâm dứa rất được yêu thích.
Lá dứa dùng để nấu chè
Hầu hết, trong các món chè truyền thống của Việt Nam đều có lá dứa. Nếu nấu chè mà thiếu lá dứa sẽ làm mất đi sự hấp dẫn và hương vị đặc trưng. Vì thế, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu cách nấu chè dưỡng nhan lá dứa thơm ngon “đúng điệu” như thế nào nhé.
Chuẩn bị:
- 50g bồ mễ (hạt tuyết liên tử).
- 50g nhựa đào.
- 50g tuyết yến.
- 20g kỷ tử.
- 20g hạt bạch quả.
- 20g hạt sen.
- 20g hạt chia.
- 10 trái táo đỏ (hoặc táo tàu).
- 100g đường phèn.
- 10g quế hoa (hoa mộc quế).
- 10g lá dứa tươi.
Cách nấu:
Bước 1: Trước khi chế biến, ngâm nhựa đào, hạt bồ mễ, tuyết yến trong 10 – 12 tiếng (qua đêm) cho nở mềm, sau đó vớt ra rửa sạch. Lá dứa rửa sạch, chia làm 2 phần.
Bước 2: Đổ 2 lít nước vào nồi, cho phân nửa phần lá dứa, cùng với đường phèn, bạch quả, táo đỏ và hạt sen vào hầm, đợi đường tan hết thì cho hạt sen vào nấu 15 phút, sau đó cho kỷ tử vào nấu thêm 10 phút.
Bước 3: Tiếp đến, cho tuyết yến, nhựa đào, hạt chia vào nấu, khuấy đều, đợi khi nồi chè đã nở đều, bạn nêm lại lần nữa cho vừa miệng rồi thêm quế hoa và phần lá dứa còn lại vào, nấu thêm 5 phút để lấy hương thơm. Sau đó tắt bếp, đợi nguội và cho ra bát thưởng thức.
Phần lá dứa còn lại cho vào nấu cuối cùng để giữ được hương thơm cho chè lâu hơn, giúp món chè dậy mùi thơm và hấp dẫn.
Uống nước lá dứa giúp giảm cân
Nếu bạn là người có xu hướng tìm về với các loại nước ép tự nhiên để giảm cân như nước ép bưởi, khổ qua, táo mèo hay cần tây thì lá dứa là môt cái tên không thể bỏ qua. Bạn có bao giờ nghe qua uống nước lá dứa giúp giảm cân chưa? Giảm cân bằng lá dứa là một trong những phương pháp tự nhiên, an toàn đáng để bạn tham khảo.
Hãy sử dụng 10g lá dứa khô, rửa sạch, pha trà uống mỗi ngày sau bữa ăn, để giúp tiêu hóa thức ăn nhanh, đồng thời giúp bạn no lâu và không còn cảm giác đói. Nước lá dứa rất dễ uống, cách làm đơn giản, hiệu quả, dễ sử dụng đang được rất nhiều chị em ưa chuộng.
Lá dứa gội đầu trị gàu, giúp mượt tóc
Bạn có rất nhiều cây dứa nếp trong vườn nhà nhưng chưa biết tận dụng ra sao? Hãy hái ngay 10 lá tươi, xay nhuyễn rồi trộn với 300ml nước, tiếp đến thoa đều lên tóc, giữ yên và ủ trong nửa tiếng rồi xả nước thật sạch, gội đầu lại với dầu gội.
Trong lá này có chứa flavonoid có tác dụng kháng khuẩn mạnh giúp loại bỏ gàu, dưỡng tóc và ngăn ngừa rụng tóc hiệu quả. Để có hiệu quả nhanh chóng, bạn nên thực hiện đều đặn mỗi ngày.
Một số bài thuốc chữa bệnh từ lá dứa
Bài thuốc điều trị bệnh thấp khớp:
Điều trị bệnh thấp khớp từ lá dứa rất đơn giản. Bạn chỉ cần sử dụng 10g dược liệu thái nhỏ rồi cho lên chảo sao với dầu dừa trong vòng 5 – 10 phút rồi tắt bếp. Đợi đến khi, dầu nguội thì thoa vào những vùng bị sưng và đau nhức. Thực hiện 3 – 4 lần/ngày cho đến khi bệnh thuyên giảm
Bài thuốc dùng lá dứa hỗ trợ điều trị tiểu đường:
Cũng giống như khổ qua rừng hay hoa đu đủ đực, lá dứa là một trong những loại thảo dược có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường giúp ổn định đường huyết với cách dùng đơn giản mà hiệu quả.
Dùng 20g lá khô, nấu với 500ml nước để uống trong ngày. Có thể, uống thay nước trà hàng ngày để ổn định đường huyết, hỗ trợ điều trị tiểu đường cũng như ngăn ngừa căn bệnh này.
Bài thuốc giúp lợi tiểu, giải nhiệt:
Lá dứa có tính mát, dùng dược liệu này nấu nước uống mỗi ngày thay nước lọc có tác dụng giúp giải nhiệt, giải độc cơ thể, giúp lợi tiểu, ngăn ngừa táo bón hiệu quả.
Nếu lần đầu uống nước lá dứa không quen, bạn có thể cho thêm đường phèn vào nấu cùng cho dễ uống.
Bài thuốc giải cảm từ lá dứa:
Mỗi khi bị cảm lạnh do thời tiết thay đổi, bạn hãy nấu một nồi nước lá xông cho thêm lá dứa vào nấu cùng để tăng thêm tác dụng. Khi nước đã sôi, bạn tắt bếp và dùng chăn để xông cho người toát mồ hôi ra giúp giải cảm nhanh hơn. Đối với cảm lạnh, bạn chỉ cần xông 1 – 2 lần/ngày trong vòng 3 ngày sẽ khỏi.
Bài thuốc từ lá dứa giúp giảm căng thẳng, mệt mỏi:
Hãy uống một tách trà lá dứa thơm mỗi khi bạn cảm thấy căng thẳng, mệt mỏi trong công việc, học tập nhé. Vì hương thơm dễ chịu và vị thanh mát, ngọt thanh từ trà sẽ giúp bạn xua tan căng thẳng, lo âu giúp tinh thần thoải mái và sảng khoái hơn rất nhiều.
Một số lưu ý khi sử dụng lá dứa:
- Khi sử dụng lá dứa để chữa bệnh, tác dụng của thuốc phát huy nhanh hay chậm là do thể trạng mỗi người, vì vậy người bệnh nên kiên trì sử dụng
- Những bài thuốc từ lá dứa chỉ hỗ trợ điều trị chứ không thể thay thế thuốc chữa bệnh. Bạn nên kết hợp với phác đồ điều trị hợp lý của bác sĩ.
- Trước khi sử dụng, nên rửa lá thật sạch để loại bỏ tạp chất và bụi bẩn. Nếu dùng làm thuốc, bạn nên tìm mua lá dứa khô ở những nơi có uy tín và có thương hiệu để đảm bảo chất lượng.
Lá dứa mua ở đâu chất lượng?
Ngay bây giờ, bạn có thể đặt mua lá dứa khô Tại Thảo dược An Quốc Thái, nhà thuốc với kinh nghiệm phân phối thuốc Nam, thuốc Bắc lâu năm, tự tin là địa chỉ cung cấp lá dứa khô đảm bảo chất lượng, có nguồn gốc hoàn toàn từ thiên nhiên, được phơi khô và đóng gói sạch sẽ. Vì vậy bạn hoàn toàn có thể yên tâm khi đặt mua tại đây.
Thông tin đặt mua lá dứa:
Thảo dược An Quốc Thái
- Địa chỉ: 62/1/28 Trương Công Định, phường 14, quận Tân Bình, TPHCM.
- Website hỗ trợ: https://omega3.vn/
- Hotline: 0902743250.
- Giá bán: 250.000 đồng/kg.
Trên đây là toàn bộ thông tin về lá dứa mà Omega Việt Nam – Vì sức khỏe cộng đồng đã chia sẻ đến bạn đọc. Mong rằng độc giả đã có được những thông tin thật sự hữu ích và cảm thấy hài lòng. Cảm ơn và hẹn gặp lại trong các bài viết tiếp theo.
Nguồn tham khảo / Source
Dứa thơm (https://vi.wikipedia.org/)
Những cây thuốc và vị thuốc VIệt Nam – Nhà xuất bản Y học (Đỗ Tất Lợi)
Thông tin mua hàng
Omega Việt Nam – Vì sức khỏe cộng đồng