Rau đắng đất là loại rau ăn cực kỳ quen thuộc với người dân miền Tây Nam Bộ. Giờ đây, tôi vẫn nhớ như in câu hát: “Chợt thèm rau đắng nấu canh” mỗi khi nhìn thấy rau đắng.
Trước kia ở quê, mẹ hay ép tôi ăn rau đắng và nói: “ăn đi cho nó mát”. Tôi chẳng biết cái gì mát, chỉ thấy rau đắng nấu canh với trứng, tép, tuy hơi đắng nhưng hậu ngọt, ăn rất ngon.
Lớn lên, khi tham gia nghiên cứu cây thuốc y học cổ truyền, tôi mới thật sự hiểu hết rau đắng đất là nguồn dược liệu quý giá. Theo Đông y, rau đắng đất giúp kích thích tiết mật, giải độc, mát gan, giúp nhuận tiểu, nhuận tràng và nhiều công dụng khác.
Vậy rau đắng đất là cây gì? Trị bệnh gì? Công dụng và ngâm rượu sao cho đúng cách? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết sau để hiểu rõ hơn về loại rau quen thuộc này.
Cây rau đắng đất là cây gì?
Rau đắng đất là loại rau đắng chúng ta hay ăn. Nó là cây thân thảo, mọc sát đất nên gọi là “rau đắng đất”. Cách gọi này cũng để phân biệt với rau đắng biển – cũng là loại rau ăn tốt nhưng không nhiều dược tính chữa bệnh có lợi như rau đắng đất.
- Tên gọi khác: rau đắng lá vòng, biển súc.
- Tên khoa học: Glinus oppositifolius,
- Thuộc họ: phiên hạnh (Aizoaceae).
Dùng để luộc, xào, nấu canh, ăn sống hoặc phơi khô làm thuốc trị bệnh.
Hình ảnh cây rau đắng đất
Rau đắng đất mọc lan tỏa sát đất và có dạng dây leo, thân và cành mảnh, bề mặt thân nhẵn. Lá thuôn dài và có hình mác, kích thước lá to nhỏ không đồng đều. Cuống hoa dài và thường có màu lục nhạt. Tháng 4 đến tháng 7 là mùa hoa quả của cây.
Xem thêm: Công dụng ít biết của Cây rau má
Rau đắng đất mọc ở đâu?
Ở nước ta, cây rau đắng đất mọc ở các tỉnh ven biển từ Nam Định trải dài đến đồng bằng sông Cửu Long.
Cây phát triển mạnh ở những vùng đất pha cát, hố nông cạn nước vào mùa khô, ruộng hoang vì đây là loài cây ưa sáng. Mọc theo thành từng đám dày đặc nên lấn át các loại cây cỏ thông thường khác.
Bộ phận dùng, thu hái và chế biến
Người ta thường nhổ cả cây (trừ rễ) làm thuốc. Thời gian thu hoạch từ tháng 3 đến tháng 4 trong năm. Khi thu hái về đem rửa sạch, sau đó phơi hoặc sấy khô, đóng gói bảo quản ở những nơi khô ráo, thoáng mát.
Nếu sử dụng thì cắt thành từng đoạn có kích thước từ 3cm đến 5cm. Khi đã phơi khô thì dược liệu thường có màu vàng lục hoặc màu rơm, bên cạnh đó cũng có màu nâu.
Với nền y học phát triển mạnh mẽ, hiện nay đã có các loại thuốc có thành phần chiết xuất từ rau đắng đất, được bào chế dưới dạng viên nén, viên nang mềm giúp thuận tiện hơn trong quá trình sử dụng.
Thành phần hóa học
Theo phân tích trong phòng thí nghiệm, spinasterol, axit oleanolic, squalene, phytol, và lutein từ lá; squalene và spergulagenin A từ thân cây và spinasterol từ rễ gây độc tế bào, chống lại ung thư biểu mô ruột kết ở người.
Ngoài ra, thành phần chính có chứa trong rau đắng đất đó chính là flavonoid và saponin giúp hạ đường huyết. Bên cạnh đó là tannin, chất nhầy, vitamin C, một số axit hữu cơ như axit galic, axit caffeic, axit oxalic và đường glucose, fructose.
(Nguồn: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4357964/)
Tìm hiểu: 10 công dụng “trời cho” từ Cây ngải cứu
Công dụng của rau đắng đất
Rau đắng là nguồn nguyên liệu sạch, mọc dại ở nhiều nơi nên hoàn toàn không có hóa chất độc hại. Được ứng dụng làm thuốc trong cả y học cổ truyền và y học hiện đại.
Theo tài liệu nghiên cứu của Đông y, rau đắng đất có công dụng lợi nhiệt, kích thích tiêu hóa, lợi tiểu, nhuận gan, sát trùng. Với nghiên cứu dược lý hiện đại, cây rau đắng còn có nhiều công dụng khác như:
- Dịch chiết từ lá hể hiện hoạt tính hạ đường huyết với % đường huyết giảm rõ rệt là 70,76% ± 17,4% trong vòng 30 phút.
- Công dụng của rau đắng đất giúp cải thiện tình trạng đái buốt, đái rắt và giúp lợi tiểu.
- Giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch như xơ vữa động mạch, điều hòa huyết áp, giảm chất béo trglyceride, giảm cholesterol.
- Tác dụng của rau đắng đất giúp thanh nhiệt, tiêu độc và chữa các bệnh về gan do chứng nóng gan.
- Công dụng của rau đắng đất giúp giảm đau dạ dày, đau bụng và chống oxy hóa.
- Tác dụng của rau đắng đất xay thành nước ép giúp kháng viêm và tăng cường hệ miễn dịch.
- Phần ngọn của cây rau đắng đất giúp hạ sốt, làm lành vết thương, trị mụn nhọt và điều trị đau nhức xương khớp.
Rau đắng đất trị bệnh gì? Bài thuốc có rau đắng đất
Giống như rau diếp cá, rau đắng đất vừa làm bài thuốc, vừa làm món ăn rất có lợi cho sức khỏe.
Vậy cụ thể rau đắng đất chữa bệnh gì? Tìm hiểu về các bài thuốc sau, để áp dụng điều trị cho từng chứng bệnh một cách hiệu quả.
Rau đắng đất hỗ trợ điều trị tiểu đường
Rau đắng đất trị tiểu đường có tốt không là thắc mắc chung của nhiều người. Chất đắng trong các loại rau đắng đất chính là “khắc tinh” của bệnh tiểu đường.
Tương tự như khổ qua rừng hay cây tầm bóp, rau đắng đất cũng là một vị thuốc có tác dụng điều hòa và ổn định đường huyết hiệu quả nhờ công dụng sản sinh insulin. Để làm bài thuốc hỗ trợ điều trị tiểu đường, ta thực hiện như sau:
Bài thuốc 1:
Chuẩn bị: 100 gram rau đắng đất khô, 20 gram mỗi vị bạch linh, hoài sơn, thục địa.
Cách làm: Lấy tất cả vị thuốc đem sắc chung với 1,5 lít nước. Đun cạn còn phân nửa thì dừng, chia làm 2 bát, uống sáng chiều.
Bài thuốc 2:
Chuẩn bị: 100 gram rau đắng đất, 100 gram hạt đậu đỏ.
Cách làm: Cho tất cả vào nồi, đổ ngập nước, nấu cạn còn một bát là được. Lấy ra uống mỗi ngày 1 lần, đường huyết sẽ giảm đáng kể.
Rau đắng đất trị bệnh viêm ruột, kiết lỵ
Để chữa bệnh về đường ruột, kiết lỵ cần chuẩn bị các nguyên liệu sau: 16g tiên hạc thảo, 16g rau đắng, 12g xa tiền tử.
Mang tất cả nguyên liệu rửa sạch với nước muối loãng. Tiếp đến mang đi sắc cùng với lượng nước vừa đủ để uống.
Sử dụng bài thuốc này giúp điều trị tiêu chảy do thấp nhiệt rất hiệu quả.
Xem thêm: Cây cỏ sữa – Khắc tinh số 1 của tiêu chảy, kiết lỵ.
Rau đắng đất trị bệnh tiểu đục
Sử dụng 2 quả trứng gà, vài lát gừng tươi gia cùng với 40 đến 80g dược liệu tươi. Đem tất cả đun sôi với nước.
Mỗi ngày chỉ dùng bài thuốc này 1 lần, kiên trì sử dụng sau 20 ngày các triệu chứng và thuyên giảm rõ rệt và dần dần khỏi hẳn.
Rau đắng đất trị bệnh gan
Chuẩn bị các vị thuốc sau: 10g rau đắng đất, rau má, hạt ké đầu ngựa, dây khổ qua, cỏ xước, rễ cỏ tranh, mỗi vị 8g, dành dành và nhân trần, mỗi vị 5g cùng với 3g cam thảo.
Đem tất cả các vị thuốc rửa sạch sau đó sắc thành nước thuốc hoặc tán thành bột vò thành viên để uống, nên dùng thuốc trước mỗi bữa ăn.
Rau đắng đất chữa bệnh đau răng
Đem 50 đến 100g rau đắng đất rửa sạch để loại bỏ hoàn toàn bụi bẩn, sau đó đem đi sắc với nước.
Chia ra dùng 2 lần trong ngày, sau 2 đến 3 ngày các chứng đau răng sẽ giảm hẳn và tiếp tục sử dụng sẽ hết bệnh ngay.
Xem thêm: Tía tô – Báu vật đối với phụ nữ.
Rau đắng đất trị bệnh ngoài da, giun đũa, giun móc câu
Dùng 250g dược liệu rửa sạch sắc với 1,5 lít nước. Sử dụng nước này để điều trị các bệnh ngoài da hoặc chữa trùng roi.
Nếu bị giun chui ống mật dùng 120g giấm, 40g rau đắng đất cùng với chén nước. Đun sôi đến khi cạn còn 1 chén thì tắt bếp và sử dụng.
Ngoài ra để chữa giun móc câu thì dùng 40g dược liệu sắc nước uống mỗi ngày, liên tục 3 ngày để thấy hiệu quả mà bài thuốc này mang lại.
Rau đắng đất trị bệnh viêm đường tiết niệu, tiểu rắt
Bệnh viêm đường tiết niệu thường dẫn đến tiểu rắt, tiểu buốt làm cho các hoạt động sinh hoạt hàng ngày trở nên khó khăn.
Để trị bệnh về đường tiết niệu thì áp dụng bài thuốc sau: 20g rau đắng, 12g xa tiền thảo, 12g thạch vỹ, 6g cam thảo.
Đem tất cả cho vào ấm và sắc cùng với nước. Uống hàng ngày để điều trị bệnh hiệu quả. Những trường hợp tiểu ra máu nên kết hợp thêm các vị thuốc như tiểu kế, bồ hoàng, bạch mao căn, trường hợp tiểu có lẫn sạn thêm kim tiền thảo.
Xem thêm: Cây lá cách – Tác dụng không ngờ từ loại rau quen thuộc
Rau đắng đất chữa bệnh đau đầu
Sử dụng rau đắng đất rửa sạch, để ráo nước. Tiếp đến đem đi giã nát cho thêm chút thầu dầu và trộn đều lên.
Dùng hỗn hợp này hơ nóng trên lửa đắp vào vùng đầu đang bị đau nhức sẽ giúp giảm hẳn các triệu chứng.
Rau đắng đất trị ghẻ lở, mụn nhọt
Dùng dược liệu rửa sạch cùng với nước muối pha loãng để đảm bảo loại bỏ sạch bụi bẩn. Rồi đem nấu cùng với nước.
Đem hỗn hợp nước này ngâm rửa vùng ghẻ lở, mụn nhọt. Thực hiện mỗi ngày 1 đến 2 lần, kiên trì thực hiện sau thời gian ngắn sẽ hết hẳn.
Tìm hiểu: Kinh giới – Rau ăn tốt cho sức khỏe và sắc đẹp.
Cách dùng rau đắng đất trị bệnh
Rau đắng đất như chúng ta đã biết, nó là món ăn gần gũi trong dân gian. Thường được người Việt dùng để nấu canh, luộc, xào tỏi,… vừa ngon miệng, vừa tốt cho sức khỏe.
Tuy nhiên, ít ai biết rằng nó còn có thể dùng để pha trà, nấu thuốc sắc hoặc ngâm rượu. Nếu bạn vẫn chưa biết cách dùng rau đắng làm thuốc thì hãy tham khảo ngay sau đây:
Cách ngâm rượu rau đắng đất
Rau đắng đất ngâm rượu uống để điều trị bệnh và bổ sung sức khỏe thì rất đơn giản. Sử dụng 400g đến 500g rau đắng đất khô rửa sạch để loại bỏ hoàn toàn bụi bẩn. Sau đó cho vào bình thủy tinh ngâm từ 3 đến 5 lít rượu trắng nguyên chất 40 độ.
Trong vòng 1 tháng là có thể dùng được, nên uống 1 ly nhỏ sau mỗi bữa ăn, mỗi ngày dùng 2 lần vào trưa và tối.
Kiên trì trên 1 tháng bạn sẽ thấy hiệu quả mà dược liệu này mang lại, các chứng bệnh sẽ thuyên giảm rõ rệt.
Thường xuyên mất ngủ? Tìm ngay: Lạc tiên – Giúp ngủ ngon, hết trằn trọc.
Rau đắng đất nấu nước uống
Có rất nhiều cách dùng rau đắng đất. Chẳng hạn như nấu nước ngâm rửa điều trị mẩn ngứa và các bệnh ngoài da, giã nhuyễn đắp các vết thương bên ngoài,…
Hiệu quả nhất vẫn là dạng thuốc sắc với liều lượng mỗi ngày từ 8-12g dược liệu đã phơi khô. Rửa sạch cây thuốc vào cho vào nồi đun, đợi ra nước thuốc thì chắc ra bát uống.
Pha trà rau đắng đất
Trà rau đắng đất nghe qua có vẻ hơi lạ, tuy nhiên đây là cách đơn giản nhất để giúp người bệnh tiểu đường ổn định đường huyết mỗi ngày. Để pha trà, khuyên bạn nên dùng cây khô để giảm bớt vị đắng.
Lấy khoảng 20-30 gram rau đắng đất khô, rửa sạch, tráng sơ qua với nước nóng. Sau đó cho vào bình, đổ nước sôi vào hãm trong 20 phút. Uống như trà bình thường, có thể dùng thay nước uống hàng ngày. Để giảm bớt vị đắng, có thể cho thêm vài lá cỏ ngọt.
Tham khảo: Trà hoa nhài – Thú vui cho những ai thích sống chậm rãi
Rau đắng đất nấu món gì?
Người xưa có câu: “Hãy dùng thức ăn để làm thuốc, không nên dùng thuốc làm thức ăn”. Trường hợp này hoàn toàn đúng đối với rau đắng đất.
Ăn rau đắng cũng là một phương pháp tốt để trị bệnh vì đây hoàn toàn là nguồn dược liệu sạch, mọc hoang “đầy đồng” chứ không phải được trồng nên không lo thuốc trừ sâu, hóa chất độc hại.
Rau đắng đất nấu tôm (tép)
Để nấu món ăn này rất đơn giản, cần chuẩn bị các nguyên liệu sau: rau đắng đất, tôm tươi (hoặc tép) và các gia vị cơ bản.
Cách thực hiện:
Mua tôm về lột vỏ và rửa thật sạch, đem đi băm nhuyễn hoặc bỏ vào máy xay sinh tố, ướp các gia vị tùy theo sở thích mỗi người trong 15 phút, để tôm ngấm.
Tiếp đến cho làm nóng chảo ở trên bếp, cho dầu vào phi tỏi thật thơm, bỏ tôm vào xào, đảo nhanh tay đến khi tôm chín đều cho nước vào đợi đến khi sôi thì thả rau vào sau 2 phút tắt bếp vì rau rất nhanh chín. Đổ ra tô, rắc thêm ít tiêu.
Và như vậy đã cón món canh vô cùng đơn giản và cực kỳ hữu ích.
Xem ngay: Lá đinh lăng – Bí kíp lợi sữa cho mẹ, giúp bé ngủ ngon, hết mơ sảng.
Cháo cá lóc rau đắng đất
Các món ăn từ rau đắng đất rất gần gũi với con người. Điển hình là ở miền Tây, món cháo cá lóc rau đắng luôn được biết đến.
Để nấu món ăn phổ biến và nhiều chất dinh dưỡng như này thì cần chuẩn bị: 1kg cá lóc (nguyên liệu chính không thể thiếu, có thể bổ sung bằng loại cá khác những sẽ không mang tới hương vị đặc trưng như cá lóc), 500g rau đắng đất, muối, bột ngọt, đường, hành lá, hành tím phi thơm, nước mắm, tiêu, ớt, 2/3 chén gạo.
Cách thực hiện:
- Dùng gạo rang cho vàng và đem đi ngâm với nước. Rửa sạch các nguyên liệu còn lại.
- Cá lóc cắt khúc cho đun sôi với 1,5 lít nước bỏ thêm 1 muỗng cafe bột ngọt, 1 muỗng cafe đường, sau 15 phút vớt cá ra.
- Tiếp tục dùng phần nước luộc cá, cho gạo vào nấu nhừ cho hành lá vào và nhấc xuống.
- Múc cháo ra tô, thêm hành phi, tiêu cùng rau đắng đất và dùng chung với chén nước mắm cay.
Không đơn thuần chỉ luộc, xào hoặc ăn sống, các món ăn chế biến từ rau đắng không chỉ ngon mà còn đem lại nguồn dinh dưỡng dồi dào, giúp bồi bổ sức khỏe, điều trị bệnh tuyệt vời.
Xem thêm: Làm món sá sùng khô nấu phở độc lạ, tuyệt ngon
Lưu ý khi sử dụng rau đắng đất trị bệnh
Bên cạnh những công dụng mà dược liệu này mang lại thì nên lưu ý một số vấn đề trước khi sử dụng.
- Phụ nữ đang mang thai và cho con bú tham khảo ý kiến bác sĩ, thầy thuốc trước khi dùng.
- Phân biệt rau đắng đất và rau đắng biển.
- Bên cạnh việc sắc nước uống, thì chế biến thành các món ăn cũng là biện pháp giúp điều trị bệnh và bổ sung sức khỏe.
Mua rau đắng đất ở đâu uy tín chất lượng tại TPHCM?
Rau đắng đất nói riêng và các vị thuốc Nam nhìn chung rất dễ mua, giá rẻ, phù hợp túi tiền. Nhưng quan trọng phải tìm được nguồn dược liệu sạch, chất lượng, cho hiệu quả điều trị tốt, giảm hẳn bệnh tật, không tốn công phí sức sau quá trình sử dụng lâu dài.
Omega3.vn muốn giới thiệu cho bạn đọc Thảo dược An Quốc Thái. Đây là địa chỉ hoàn toàn đáng tin cậy bởi:
- Cung cấp rau đắng đất sạch 100%, được thu hái từ cây rau mọc dại tự nhiên.
- Cam kết nói “không” với thuốc trừ sâu, hóa chất. Giúp quý khách hoàn toàn yên tâm khi sử dụng
- Phân phối hơn 1000 đơn vị thuốc Đông y chất lượng.
- Giao hàng tận nơi trên toàn quốc.
Quý khách hàng mua rau đắng đất làm thuốc, vui lòng liên hệ:
- Hotline: 0902743250.
- Mua trực tiếp: 62/1/28 Trương Công Định, Phường 14, Quận Tân Bình, TPHCM.
- Giá bán: 150.000 đồng/kg (cây khô).
Chúng tôi https://omega3.vn/ đã giới thiệu tương đối đầy đủ về tác dụng, cách dùng, bài thuốc từ rau đắng đất. Nếu quý độc giả thấy hay và hữu ích thì hãy cùng nhau chia sẻ cây thuốc này cho mọi người cùng biết nhé.
Lưu ý: Thông tin được tổng hợp từ kinh nghiệm dân gian nên chỉ mang tính tham khảo. Bạn đọc nên trao đổi với thầy thuốc nếu muốn sử dụng cho mục đích chữa bệnh.
Nguồn tham khảo / Source:
- Rau đắng đất – Cây thuốc sạch dân dã chứa nhiều hoạt chất tốt cho lá gan (https://suckhoedoisong.vn/rau-dang-dat-cay-thuoc-sach-dan-da-chua-nhieu-hoat-chat-tot-cho-la-gan-169192825.htm)
- Chemical constituents and bioactivities of Glinus oppositifolius (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4357964/)
- Glinus oppositifolius (https://tropical.theferns.info/viewtropical.php?id=Glinus+oppositifolius).
Thông tin mua hàng
Omega Việt Nam – Vì sức khỏe cộng đồng
