Nhân sâm được biết đến là “thượng phẩm” (chỉ có bổ, không có độc) trong y học cổ truyền Trung Quốc. Rễ cây nhân sâm có tác dụng đại bổ nguyên khí, đứng đầu trong hàng “Tứ đại danh dược”: Sâm, nhung (nhung hươu), quế, phụ (rễ cây ô đầu).
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu tác dụng, lợi ích của nhân sâm đối với sức khỏe trong nghiên cứu y học lâm sàng. Mời bạn cùng tìm hiểu.
Xem thêm: Đương quy – Loại sâm quý dành cho phụ nữ
Nhân sâm là gì và có tác dụng thế nào?
- Tên thường gọi: Nhân sâm (sâm mọc hoang – sơn sâm, sâm trồng – viên sâm)
- Tên tiếng Anh: Rhizoma et Radix Ginseng
- Tên khoa học: Panax ginseng C.A.Mey
- Tên gọi khác: Ginnyuu
- Họ: Ngũ gia bì (Araliaceae)
- Chi: Panax
Cây nhân sâm là thực vật sinh trưởng chậm và sống lâu năm. Rễ thành củ to, nhiều thịt. Ở một số nước Đông Á, trong đó có một số vùng của Trung Quốc, Ginnyuu là tên gọi khác của nhân sâm.
Củ nhân sâm là rễ và thân rễ đã sấy hoặc phơi khô của cây nhân sâm. Đây là một vị thuốc đại bổ trong y học cổ truyền Trung Quốc, Hàn Quốc, Triều Tiên và các quốc gia châu Á khác trong nhiều thế kỷ.
Tại Việt Nam, ngoài sâm ngọc linh, sâm Cao Ly hay sâm bố chính, nhân sâm được xem là “tiên dược” với giá bán đắt đỏ.
Nhân sâm có vị ngọt, đắng nhẹ, tính ôn, quy vào 3 tạng: Tâm, tỳ và phế. Hợp chất quan trọng nhất của nhân sâm gồm gintonin và ginsenosides, đem lại những tác dụng như:
Chất chống oxy hóa mạnh có thể làm giảm viêm
Hợp chất ginsenoside của chiết xuất nhân sâm đã được một số nghiên cứu trong ống nghiệm chứng minh có thể làm tăng khả năng chống oxy hóa, ức chế viêm tế bào.
Một nghiên cứu về chiết xuất nhân sâm Hàn Quốc trong ống nghiệm chỉ ra rằng, thảo dược có tác dụng cải thiện hoạt động chống oxy hóa của tế bào da và làm giảm viêm ở những người bị chàm.
Thử nghiệm trên người cũng cho kết quả rất khả quan. Các nhà khoa học đã tiến hành nghiên cứu đối với 71 phụ nữ sau mãn kinh. Trong 12 tuần, những người này được cho sử dụng nhân sâm mỗi ngày. Kết quả sẽ được phân tích dựa trên chỉ số các dấu hiệu stress oxy hóa và hoạt tính chống oxy hóa.
Nghiên cứu cho thấy, bằng cách làm tăng hoạt động của enzyme chống oxy hóa, tác dụng của nhân sâm phát huy tốt trong việc làm giảm stress oxy hóa.
Tìm hiểu: Sâm đại hành – Thuốc bổ máu mang hình dáng củ hành
Có lợi cho chức năng não
Công dụng của nhân sâm có thể giúp cải thiện chức năng não như tâm trạng, hành vi, trí nhớ. Một số nghiên cứu trên động vật và trong ống nghiệm cho thấy: Những hoạt chất trong nhân sâm như hợp chất K, ginsenosides có thể chống lại các thương tổn do gốc tự do gây ra và bảo vệ não.
Ở một nghiên cứu khác, trong 4 tuần, người ta đã cho 30 đối tượng khỏe mạnh sử dụng nhân sâm châu Á với liều lượng 200mg/ngày. Tâm trạng, hoạt động, sức khỏe tinh thần của những người tham gia đã được cải thiện sau 4 tuần.
Tuy nhiên, sau 8 tuần, những chuyển biến này không còn đáng kể. Kết quả cho thấy, sau một thời gian, tác dụng của nhân sâm có thể giảm dần.
Ảnh hưởng của liều lượng 200mg hoặc 400mg sâm cũng được kiểm tra bằng một nghiên cứu khác. Nghiên cứu được tiến hành với 30 người lớn khỏe mạnh để chứng minh liều lượng trên ảnh hưởng thế nào đến lượng đường trong máu, sức khỏe tinh thần, hoạt động trí óc.
Kết quả trước và sau 10 phút khi kiểm tra tâm thần đều được ghi lại. Trong việc cải thiện sự mệt mỏi và hoạt động trí óc, liều 200mg cho hiệu quả cao hơn liều 400mg.
Ngoài ra, theo nghiên cứu, nhân sâm được cho là có tác dụng cải thiện khả năng Toán học và sự bình tĩnh nếu uống với liều lượng 400mg/8 ngày. Điều này đã được chứng minh trong một cuộc nghiên cứu khác. Bên cạnh đó, ở những đối tượng mắc bệnh Alzheimer, nhân sâm cũng có khả năng cải thiện hành vi và chức năng của não.
Tìm hiểu: Cây thông đất – Đặc trị bệnh teo não, sa sút trí tuệ
Cải thiện rối loạn cương dương
Một trong những loại thuốc giúp cải thiện rối loạn cương dương (RLCD) ở nam giới, phải kể đến nhân sâm. Điều này đã được chứng minh trong các nghiên cứu khoa học.
Nhân sâm chứa các hợp chất có tác dụng chống lại stress oxy hóa. Các mô, mạch máu ở dương vật sẽ được bảo vệ và phục hồi chức năng nhờ vào những hợp chất quý trong vị thuốc.
Tác dụng tăng sản xuất nitric oxit của nhân sâm cũng được chứng minh trong một số nghiên cứu khác. Đây là một hợp chất giúp tăng cường lưu thông máu và cải thiện sự giãn cơ ở dương vật.
Một nghiên cứu đã chứng minh rằng, các triệu chứng RLCD ở những người sử dụng hồng sâm Hàn Quốc đã được cải thiện 60%. Trong khi đó, đối với những người được điều trị RLCD bằng một loại thuốc khác, các triệu chứng chỉ được cải thiện 30%.
Tuy nhiên, tác dụng của hồng sâm trong việc cải thiện rối loạn cương dương cần được nghiên cứu thêm để đưa ra kết luận chắc chắn.
Tìm hiểu: Minh mạng thang – Ông uống bà khen, cả xóm thèm
Tăng cường hệ thống miễn dịch
Tác dụng của nhân sâm đối với hệ thống miễn dịch được tập trung vào những người đang điều trị ung thư bằng hóa trị hoặc phẫu thuật.
Một nghiên cứu đã theo dõi quá trình hồi phục sau phẫu thuật ung thư dạ dày của 39 người. Trong 2 năm, họ được cho sử dụng 5.400mg nhân sâm mỗi ngày. Nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ tái phát triệu chứng ở những người này thấp hơn, cũng như các chứng năng miễn dịch được cải thiện đáng kể. Đây là một kết quả rất khả quan.
Tác dụng tăng cường hệ thống miễn dịch của nhân sâm cũng được thể hiện qua khả năng chống lại các bệnh cảm cúm, tăng cường tác dụng của việc tiêm chủng bằng cách tăng cường tác dụng của một số loại vaccine.
Xem thêm: Tam thất Bắc giá bao nhiêu?
Lợi ích tiềm năng trong phòng chống ung thư
Một trong những đặc tính nổi bật của nhân sâm là phòng chống ung thư. Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh rễ cây chứa hợp chất saponin và không saponin có tác dụng chống lại tế bào ung thư, gây độc tế bào trong nuôi cấy.
Nghiên cứu năm 2005 chỉ ra rằng, chất chuyển hóa ginsenoside và hợp chất K có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư bạch cầu đơn nhân. Rg3 có thể gây ra apoptosis tế bào ở chuột ung thư gan, ức chế sự tăng sinh khối u ở chúng.
Năm 2009, nhân sâm đỏ được Fishbein et al. đề xuất là vị thuốc tiềm năng, thông qua tác động hiệp đồng, có hiệu quả trong việc hỗ trợ chữa ung thư đại trực tràng.
Không chỉ vậy, nó cũng tăng cường hiệu quả và giảm tác dụng phụ của một số thuốc điều trị, giúp bệnh nhân đang hóa trị cải thiện sức khỏe.
Xem ngay: Lá mãng cầu xiêm – Cực tốt trong điều trị ung thư.
Chống lại sự mệt mỏi và tăng năng lượng
Khoa học đã chứng minh nhân sâm có tác dụng giúp tăng năng lượng và chống lại sự mệt mỏi trong cả ngày dài. Một số hoạt chất như oligopeptide và polysaccharides có thể tăng sản xuất năng lượng trong tế bào, giảm tình trạng stress oxy.
Ở một nghiên cứu đối với bệnh nhân mệt mỏi mãn tính, có 90 người đã được cho sử dụng 1g – 2g giả dược hoặc nhân sâm trong 4 tuần. Kết quả cho thấy, triệu chứng căng thẳng và mệt mỏi ở những người dùng sâm giảm hơn hẳn so với những người được điều trị bằng giả dược.
Công dụng của sâm đã được hơn 155 nghiên cứu chứng minh có hiệu quả trong việc tăng cường hoạt động thể chất. Những người sử dụng nhân sâm thường xuyên cũng được nhận thấy năng động, lạc quan và vui vẻ hơn những người bình thường.
Xem thêm: Đông trùng hạ thảo – Thuốc đại bổ đắt tựa vàng ròng
Giảm lượng đường trong máu
Mức đường huyết ở chuột KKAy mắc bệnh tiểu đường giảm xuống khi cho chúng uống sâm trong 4 tuần. Kết quả đã được Chung et al. báo cáo vào năm 2001. Tác dụng này tương tự như thuốc nhạy cảm với insulin.
Một báo cáo năm 2004 cho biết: Nhân sâm hoang dã chứa chiết xuất ethanol có thể phòng chống béo phì ở chuột IRC và tiểu đường tuýp 2, thông qua việc giảm đường kính tế bào mỡ nâu – trắng và cải thiện chỉ số kháng insulin.
Tham khảo: Sống khỏe với tiểu đường nhờ Khổ qua rừng
Các bài thuốc có nhân sâm
Bệnh nặng, bệnh đã lâu ngày, ra máu nhiều dẫn đến hôn mê, mạch đập khẽ
Bài thuốc 1 – Thang Độc sâm: Chuẩn bị 4 – 12g nhân sâm, chưng cách thuỷ, dùng để uống.
Bài thuốc 2 – Thang Sâm phụ:
Chuẩn bị 12 – 20g phụ tử, 3 – 6g nhân sâm. Sắc thuốc uống.
Công dụng: Trị mạch đập khẽ, ra máu nhiều dẫn đến hôn mê, chân tay rã rời, mồ hôi ra lạnh toát, trị chứng hư thoát nguy kịch (dùng cấp cứu khi bệnh nặng).
Trị chứng phế hư ho hen, thở gấp
Thang Nhân sâm hồ đào: Chuẩn bị 12g hồ đào, 4g nhân sâm. Sắc thuốc uống.
Người phế hư, thở gấp, ho hen kiên trì sử dụng bài thuốc giúp dịu hen, bổ phổi.
Tham khảo: Cây bọ mắm – Kháng sinh tự nhiên điều trị ho, lao phổi
Trị chứng tỳ vị hư nhược, người mệt, ăn ít, đại tiện lỏng
Thang Tứ quân tử: Sắc thuốc uống bao gồm 4g nhân sâm, 4g cam thảo, 12g bạch linh, 12g bạch truật.
Công dụng: Giúp cầm tiêu chảy, kiện tỳ, dưỡng nguyên khí.
Trị các bệnh nhiệt làm khô tân dịch, đái tháo đường làm họng khô miệng khát
Thang Sinh mạch: Sắc thuốc uống bao gồm 6g ngũ vị tử, 12g mạch đông, 12g đảng sâm hoặc nhân sâm.
Tác dụng: Sinh tân chỉ khát (dùng khi tân dịch hư hao, lưỡi táo ít tân, miệng khô khát, nứt nẻ, háo nước).
Xem ngay: Đan sâm – “thần dược” trị huyết bệnh
Kiêng kỵ và lưu ý khi dùng nhân sâm
Từ xa xưa, người ta đã sử dụng vị thuốc nhân sâm để bồi dưỡng sức khỏe và chữa bệnh. Mặc dù vậy, không phải ai cũng có thể tùy tiện dùng nhân sâm được. Dưới đây là một số kiêng kỵ và lưu ý khi sử dụng:
Kiêng kỵ:
- Nhân sâm sợ ngũ linh chi, phản lê lô. Không đồng thời uống nhân sâm với trà đặc và củ cải.
- Có thể tương tác với corticosteroid, aspirin, estrogens, digoxin, một số thuốc chống tăng đường huyết, các NSAID khác,…
Lưu ý:
- Không nên dùng vị thuốc cho trẻ em, phụ nữ mang thai và cho con bú.
- Nếu bạn đang có bệnh, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.
Nhân sâm giá bao nhiêu? Mua ở đâu?
Để mua nhân sâm chất lượng, đúng chuẩn, chúng tôi xin giới thiệu cho bạn một địa chỉ uy tín, đó là Thảo dược An Quốc Thái. Đây là địa chỉ cung cấp nhân sâm cũng như các vị thuốc Đông y chất lượng nhất hiện nay.
Trong suốt nhiều năm, nhân sâm Thảo dược An Quốc Thái đã giúp nhiều người cải thiện sức khỏe, tinh thần lẫn trí tuệ, được đông đảo khách hàng trên cả nước lựa chọn.
Nhân sâm Thảo dược An Quốc Thái đảm bảo 3 tiêu chí:
- Nhân sâm thật 100%, cam kết không bán nhân sâm giả, lừa gạt người tiêu dùng.
- Được thu hoạch, phơi khô tự nhiên, đảm bảo dược tính trọn vẹn.
- Đảm bảo tiêu chí 3 “không”: không thuốc hóa học, Không chất bảo quản, không pha trộn hàng giả.
Thông tin mua hàng:
- Địa chỉ: 62/1/28 Trương Công Định, P. 14, Quận Tân Bình, TP. HCM
- Đặt hàng: 0926456456.
- Website: https://omega3.vn/
- Giá bán: 2.000.000 đồng/kg.
Bài viết đã cung cấp những thông tin cần thiết về lợi ích của nhân sâm đối với sức khỏe. Đây thực sự là một vị thuốc đại bổ nếu biết dùng đúng cách, hợp lý. Hy vọng qua những bài thuốc kinh nghiệm, bạn đã biết cách dùng nhân sâm sao cho hiệu quả.
Theo dõi https://omega3.vn/ để xem các bài viết mới nhất về cây thuốc, các mẹo làm đẹp, phương pháp thẩm mỹ an toàn, cải thiện chất lượng cuộc sống.
Cảm ơn bạn đã dành thời gian theo dõi.
Tham khảo tại nguồn:
- Ginseng: Health benefits, facts, and research (https://www.medicalnewstoday.com/articles/262982)
- 7 Proven Health Benefits of Ginseng (https://www.healthline.com/nutrition/ginseng-benefits)
- Ginseng (https://en.wikipedia.org/wiki/Ginseng)
- PANAX GINSENG: Overview, Uses, Side Effects, Precautions, Interactions, Dosing and Reviews (https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1000/panax-ginseng)
- Panax ginseng (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14596440/)
- Asian Ginseng (https://www.nccih.nih.gov/health/asian-ginseng)
